Fantomatyka: premiera CD i wydarzenie online w lipcu

A gdyby pozwolić maszynie wykreować nasze środowisko dźwiękowe? Można przyjąć z dużym prawdopodobieństwem, że zacznie od wzorca, rozumianego jako swoista partytura dla swojego tworu – algorytmów mających imitować przypadkowe, czasem tylko pozornie, zjawiska dźwiękowe czy to naturalne, czy będące częścią antroposfery. Idąc tym tropem i analizując audiosferę słyszaną i/lub nagraną można pokusić się o potraktowanie jej jako takiej właśnie partytury – w której za melodię odpowiadają dwa prowadzące ze sobą dialog z przeciwległych stron leśnej drogi ptaki, a za podstawę rytmiczną – pracujący gdzieś w głębi lasu silnik traktora. Nie chodzi o stworzenie sztucznych nagrań terenowych sensu stricte – a raczej nowej, immersywnej rzeczywistości dźwiękowej obarczonej wszystkimi błędami percepcji i translacji środowiska dźwiękowego odbieranego w ramach języka człowieka i maszyny. Niczym niedoskonały audialny konstrukt z jednej z pierwszych wersji “Matriksa”, niemożliwy do zaakceptowania przez ludzki umysł jako rzeczywisty, stanowiący jednak nowy dźwiękowy byt – być może nawet muzykę, choć raczej po prostu sztuczny soundscape – “słyszany” i rozumiany przez maszynę. W nawiązaniu do idei fantomatyki Stanisława Lema będzie więc stanowić ułomne zjawisko fantomatyczne, jedynie eksperyment na dalekiej drodze do celu: stworzenia idealnego – w tym wypadku dźwiękowego – Fantomatu.

Projekt “Fantomatyka” autorstwa Piotra Dąbrowskiego powstał jako próba stworzenia specyficznego środowiska dźwiękowego – nierzeczywistego, ale immersywnego, czasem muzycznego i harmonicznie przyjemnego, a niekiedy nieznośnie hałaśliwego. Narzędziem stał się system modularny – relatywnie złożony instrument składający się z wielu elementów, odgrywających w ramach projektu różne role. Wszystkie urządzenia użyte w nagraniach komunikują się ze sobą, a więc wpływają na siebie w skali mikro i makro przy użyciu napięć sterujących – stanowią w ten sposób, bardzo powierzchowną wprawdzie, ale imitację zależności zachodzących często w naszym realnym środowisku dźwiękowym.

“Immersja” – to słowo klucz do projektu. Choć zamknięta w ramach klasycznej stereofonii, jest możliwa do zrealizowania choćby w sensie umownym – tak tylko idea fantomatyki może być dziś traktowana, ze względu na wciąż niedoskonałą technologię. W stereofonicznej postaci słuchamy przecież większości nagrań terenowych – i to często z powodzeniem wystarcza, aby doświadczyć nagranego miejsca. Jednocześnie projekt stanowi oczywistą bazę dla dalszych eksperymentów z dźwiękiem przestrzennym i udziałem publiczności – już w postpandemicznej rzeczywistości.

Premiera CD i wydarzenie online promujące projekt: lipiec 2021.

Wydawca: Fundacja Nobiscum dzięki dofinansowaniu Miasta Płocka.